|6 Minutes25 Haziran-4 Temmuz 2022 tarihleri arasında TMMOB Mimarlar Odası İzmir Şube, Kuşadası Temsilciliği, Mimarlık Vakfı girişimleri, Kuşadası Belediyesi’nin sponsorluğunda ve Tasarım Rehberleri Uygulama ve Araştırma Derneği (TARGE) desteğiyle “Ulusal Kuşadası Yaz Okulu” gerçekleşti. Yaz okulunun içeriği; Kuşadası Sahil bandı tasarımı ile Caferli ve Kirazlı köyleri Köy Tasarım Rehberi’nin oluşturulması olmak üzere 2 farklı içerikte kurgulandı. Sürece dahil olan 22 adet öğrencinin Türkiye’nin farklı illerinden ve üniversitelerden olması sürece dinamiklik kazandırırken; atölye yürütücülerinin de MSGSÜ, İTÜ, YTÜ, İKÜ ve IYTE üniversiteleri akademisyenlerinden oluşması yine atölyedeki farklı görüş ve yöntemlerin uygulanmasına dönük önemli kazanımlar ortaya koydu.
Atölyenin ilk gününde yürütücüler, öğrenciler ve Mimarlar Odası ve Kuşadası Belediyesi’nden temsilcilerle tanışma gerçekleştirildi. Bu tanışma, tüm katılımcıların hem alanlara yönelik mekânsal birer okuma yapmalarına olanak sağlarken hem de birbirleriyle yeni tanışmış farklı disiplinlerden kişilerin iletişime geçtiği ilk günü temsil etmiş oldu. Atölyenin gerçekleştiği Kuşadası’nın da beraberinde getirmiş olduğu keyifli ortam; özellikle öğrencilerin araştırma, üretim ve eğlence üçgeninde birbirleriyle entegrasyonunu çok kısa sürede arttırdı.
Atölyenin 2.gününde; alana ve kapsama dair sunuşlar öğrencilere yapılarak çalışma öncesi ön bilgilerin paylaşımı söz konusu oldu. Sunuşlara TMMOB Mimarlar Odası Kuşadası Temsilciliği’nden Fatma Köksal’ın Kuşadası’nın coğrafya ve tarihi niteliklerine dair anlatımıyla başlandı. Sonrasında EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü, bölgedeki ekosistem ve doğal yapıya ilişkin doğal ve kültürel değerlere dair bir sunum gerçekleştirdi. Alan araştırmalarına başlamadan önce gerek yürütücüler gerek öğrenciler bölgenin coğrafi, tarihsel, doğal ve kırsal değerlerine dair ön bilgi edinmiş oldular. Son sunuş ise Tasarım Rehberleri Uygulama ve Araştırma Derneği (TARGE) ekibinden Esin Hasgül ve Esra Turgut’un köy tasarım rehber içeriği ve uygulama yöntemine ilişkin örneklerin ve TARGE bünyesindeki örnek projelerin sunumu şeklinde gerçekleşti. Köy çalışmaları öncesi köy tasarım rehber içeriğinin anlatımı, bu kapsamda atölye yöntemini de yönlendiren önemli bir içerik oluşturmuş oldu.
Tanışma ve ön bilgilendirme sunuşlarının ardından öncelikle Kuşadası Sahil bandı üzerine çalışmalara başlandı. Öğrenciler, Kuşadası merkez sahilinde Marina-İnönü Caddesi arası cephe hattındaki cephelere ilişkin analizler yaparak iyileştirmeye yönelik bazı öneriler getirdiler. Atölyenin ilk adımı olan sahil bandının çalışılması; alanda fotoğraflama ve eskiz çalışmaları ile yürütülürken Kuşadası İstasyon mekânında ise bu çalışmaların analiz edilerek öneri ve sunuşlara dökümü gerçekleştirildi. Kuşadası İstasyon mekânı alan dışında üretimlerin gerçekleştiği ve aynı zamanda sosyalleşilen keyifli bir mekân olarak bizlere ev sahipliği yaptı. Kuşadası Sahil bandı çalışma ürünleri cephe çizimleri, siluet anlatımları ve kolaj, eskiz teknikleriyle önerilerin sunulduğu bir pafta içeriğinde kurgulandı.
Atölyenin bir sonraki adımı ise Caferli ve Kirazlı Köyleri’ne ilişkin analizlerin yapılarak köylere ilişkin kırsal niteliklerinin dökümü ve geleceğe dönük önerilerin getirildiği köy tasarım rehber içeriğinin oluşturulmasıydı. Bu noktada yürütücüler ve öğrenciler ile iki grup oluşturularak köylerdeki alan çalışmalarına başlandı. Köylerde bizleri karşılayan yerel yönetimden kişiler, köy sakinleri ve sivil toplum örgütlerinden ilgili kişilerin desteği büyük önem taşımaktaydı.
Aktarılan sözlü bilgi, aslında yerele dair mevcut durumun korunmasına yönelik önemli bir açılım sunmakla birlikte köy tasarım rehber içeriğine de çok önemli katkılar sağlamış oldu. Köy sakinlerinin öğrencileri ve biz yürütücüleri memnuniyetle ağırlamaları, evlerine bizleri konuk etmeleri yine atölye sürecinden güzel anılarla ayrılmamıza neden oldu. Köylerde çalışma yöntemine gelindiğinde; öğrencilerin köy tasarım rehber ölçeğine girecek yerleşme, parsel ve yapı olmak üzere üç ölçek özelinde çalışmaları söz konusu oldu. Yerleşme ölçeğinde kırsal yerleşim şemasına dair özellikler analiz edilirken parsel ölçeğinde yapı ve yapının içinde bulunduğu bahçe, sokak ile kurduğu ilişki gibi konular ele alındı. Yapı ölçeğinde ise kırsal mimari karaktere dair yapım sistemi, cephe düzeni, malzeme seçimlerinin dökümü ile birlikte aynı zamanda köy yaşantısına dair özelleşmiş mekânsal organizasyon yapısı ve detaylar incelendi. Tüm bu analizler köy yerleşimi içindeki parsel föylerinin doldurulması, köy sakinleri ile anketlerin yapılması, belirli sayıda evlerin rölövelerinin alınması ve eskiz, çizim ve fotoğraflarla analizlerin sınıflandırılması şeklinde gerçekleştirilmiş oldu. Böylelikle her iki köyde de köy tasarım rehberinin kapsam ve içeriğine dahil olacak içerik eşdeğer bir yöntem ile kurgulandı.
Böylelikle “Ulusal Kuşadası Yaz Okulu” kapsamında üretilen birincil üretimleri içeren Sahil Cephe Tasarım önerileri ve ikincil üretimler olan Caferli ve Kirazlı Köyleri Köy Tasarım Rehberi’ne ilişkin bir yaklaşım önerisi getirilmiş oldu. Atölyenin son gününde Mimarlar Odası, Belediye, Sivil Toplum Örgütleri ve yerelden konuyla ilgili kişilerin katılımıyla Kuşadası İstasyon mekânında tüm aşamaları kapsayan son gün sunuşları ve tartışmalar gerçekleşti. Sonuç ürünlerin sunumu ile yereldeki bilginin farklı katmanlardan ve disiplinlerden kişilere ulaştırılması, tüm kurum ve kuruluşların bu sürece olan inancı ve desteğinin sağlanmış olması ve tabii ki sürece dahil olan tüm öğrencilerimizin çok değerli katılım ve üretimlerinin paylaşılması anlamında “Ulusal Kuşadası Yaz Okulu”, önemli ortaklıklar ve keyifli birlikteliklerle sonlandı.