|4 MinutesGeçmişten günümüze, hem fiziki mekân hem de sosyal mekân içerisinde yaşayan bir varlık olarak insan, hayatını kolaylaştıracak ve anlamlandıracak bir çabanın içerisindedir. Sosyallik ile var olma özelliği olan insanın, ihtiyaçlarını karşılama, üzüntülerini ve sevinçlerini paylaşma, iletişim kurma, anlama ve anlaşılma çabalarını karşılayabilmek amacıyla çevresindeki insanlar ile sosyal ilişkiler içerisine girmektedir. Bu sosyal ilişkilerde yer almasının sonucu olarak hayatını şekillendirmekte ve yaşamını sürdürebilmektedir.
Toplumda yaşamanın en önemli getirisi olan sosyal ilişkiler, bir ferdin veya grubun kendi dışındaki fert ve grupların çeşitli davranış biçimlerini ve beklentilerini hesaba katarak sürdürdüğü ilişkilere dayalı etkileşimleri ifade etmektedir. Sosyal ilişkiler belirli bir süreç içerisinde gerçekleşmekte ve sonucunda bireyler başlangıçtan çok farklı bir durumda bulunabilmektedir. Bunun gerçek sebebi bireyler arasında gerçekleşen bu ilişkilerde karşılıklı bir etkileşimin meydana gelmesidir (URL-1).
Sosyal ilişkilerde daha çok geleneksel bakış açısının ve yaşam tarzlarının ön planda olduğu geleneksel toplumlarda ilişkiler yüz yüze, samimi ve daha duygusal şekillerde karşımıza çıkmaktadır. Geleneksel toplumlarda sosyal ilişkiler ve sosyal bağlar oldukça kuvvetlidir. Geleneksel ilişkilerin zamanla önemini yitirmesi ve değerlerin değişmesi ile kendini göstermeye başlayan modern ilişkilerde, sosyal ilişkiler zayıflamakta ve birey ilişkilere geleneksel toplumdaki kadar ihtiyaç duymadan toplum içinde var olmaya başlamaktadır.
Bireyselliğin artması ile birlikte, birey ve onun ihtiyaçları, aile ve topluluk gibi kolektif sosyal yapıların ihtiyaçlarına baskın bir duruma gelmeye başlamıştır. Bu tür toplumlarda benliğin ayakta tutulabilmesi için tüketim kültürü ve yalıtılmış yaşamlar ön plana çıkarken yalnızlaşmanın önüne geçebilmeye yönelik yeni alanlar popülerlik kazanmaya başlamıştır.
Küresel süreçlerle birlikte ilerleyen teknolojik gelişmelerin insan hayatına etkisi, aynı zamanda insanlar arasındaki ilişkilerin yapısına da etki etmektedir. Dijital teknolojiler ve küresel kapitalizm arasındaki etkileşim sayesinde kurulan bilgisayar ağları ve sanal dünya, sosyal ilişkilerin niteliğini değiştirme açısından bir dönüm noktası olarak ifade edilebilmektedir. Sanal Toplum, Siber Toplum, Online Toplum, Siber Alan, Dijital Toplum, Ağ (network) Toplumu gibi yeni toplumsal yapıya verilen isimler, aynı zamanda sosyal ilişkilerdeki değişen boyutlara da dikkatimizi çekmektedir. Bu durum bireyi gerçek dünyadan ve sosyal ilişkilerden koparmakta sanal âlem üzerinde izole edilmiş alanlar içerisine hapsetmektedir. Elbette ki bu alanlarda da bir ilişki kurulmakta ve bir sosyal etkileşim gerçekleşmektedir, ancak bu ilişkilerin dayandığı temeller, gerçek ve yüz yüze ilişkilerin doğasından ve karakteristik yapısından oldukça uzakta yer almaktadır (URL-2).
Yeni oluşumlar sonucunda sanal dünyada meydana gelen ilişkiler ile sosyal mesafe aldatıcı olarak kısalmıştır. Bu sanal yakınlık ve samimiyet ile bireyin toplumsal ilişkilerde yer alması gözle görülür şekilde azalma göstermiştir. Yan yana olabildiğin, göz teması kurabildiğin, dokunabildiğin yüz yüze olan sosyal ilişkiler, yerini ancak sanal ortamlarda yer alan tanımlamalar ve içerikler ile kurulan ilişkilere bırakmıştır.
Bir yanda geleneksel toplumlarda görülen yakın ve samimi sosyal ilişkiler, diğer yanda da modernleşme ile hayatımıza daha fazla giren sanal yakınlık ve online ilişkiler. Peki şuan yaşadığımız süreçte sosyal ilişkiler ne durumda? Hayatlarımızda yeni bir dönemi yaşadığımız şu günlerde korona virüs nedeniyle evlerimizde karantina halindeyiz ve yeni bir tür ilişkiler ağının oluşmasını gözlemlemekteyiz. Yüz yüze iletişimin imkânsız hale geldiği, sosyal mesafe kavramının hayatımıza girdiği ve toplumsal hayatın çoğunun sosyal medya üzerinden düzenli olarak işlemeye başladığı şu dönemden sonra acaba sosyal ilişkiler bir daha eski haline gelebilecek mi?
